Jak sama nazwa by sugerowała, nity oraz nitonakrętki powinny w pewnym zakresie spełniać podobne funkcje i charakteryzować się podobnymi właściwościami. W ogólnym uproszczeniu tak jest w rzeczywistości, oczywiście oba produkty posiadają między sobą mniejsze jak i fundamentalne różnice na płaszczyźnie wykonania, budowy, sposobu montażu czy zastosowania. Dowiedz się, jak działają nitonakrętki, do czego służą nity, który element będzie lepszy dla określonego problemu, zalety i wady rozwiązań.

 

Nity - ogólna charakterystyka

Nit to metalowy element służący do łączenia różnych płaskich powierzchni wykonanych z materiałów takich jak blachy, skóry czy tworzywa sztuczne. Początkowo nitowanie polegało na zakuwaniu części przeciwnej do łba w podwyższonej temperaturze w sposób, w którym otwory w obu łączonych płaszczyznach były całkowicie wypełnione.

Chociaż zastosowanie nitów klasycznych zostało w dużej mierze zastąpione przez proces spawania, nitowanie wciąż znajduje swoje liczne nisze. Dzięki opracowaniu nitów zrywalnych (które są używane do dziś) powstały również specjalne narzędzia do ich montażu - nitownice.  W ogólnej definicji nitem zrywalnym jest element zbudowany z rurki z łbem, w której wnętrzu znajduje się pręcik z przewężeniem zakończony zgrubieniem o średnicy trochę większej niż wewnętrzna średnica rurki nitu.

 

Zastosowanie nitów - główne zalety

Pomimo tego, że wynalezienie spawania diametralnie zmieniło branżę montersko- budowlaną, zastosowanie nitów w dalszym ciągu jest popularne. Do głównych zalet nitowania należą:

●       Dostęp – za pomocą nitowania, można łączyć dwa elementy, mając dostęp tylko z jednej strony (np. dwie blachy dachowe).

●       Gwarancja wytrzymałości - w większości przypadków, połączenie nitowe gwarantuje wystarczającą wytrzymałość połączenia. 

●       Prostota i szybkość łączenia – zastosowanie nitów zrywanych do nitowania jest procesem znacznie prostszym i szybszym od innych metod łączenia elementów, takich jak spawanie czy klejenie.

●       Wygląd łączenia – łączenie za pomocą nitów wyglądają estetycznie. 

●       Odporność na korozję – w przeciwieństwie do procesów spawania i klejenia w nitowaniu nie ma konieczności stosowania dodatkowych materiałów. Jeżeli nit jest wykonany w całości z nierdzewnej stali szlachetnej, łączenie tego typu będzie odporne na wilgotne środowisko.

 

Rodzaje nitów i ich montaż

Nity to wszechstronne elementy łączące, które występują w wielu różnych formach, dostosowanych do specyficznych zastosowań i materiałów. Wybór odpowiedniego rodzaju nitu oraz właściwa technika montażu są kluczowe dla zapewnienia trwałości i wytrzymałości połączenia. Poniżej opiszemy różne rodzaje nitów oraz omówimy metody ich montażu, aby lepiej zrozumieć, jak wybrać i zastosować nity w praktyce.

 

Nity jednostronne z łbem wystającym 

Przykładem takiego rodzaju nitu jest najpopularniejszy nit jednostronny z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym w normie ISO 15983 przedstawiony na zdjęciu poniżej. Wśród różnych rodzajów nitów, ten szczególny typ wyróżnia się swoją funkcjonalnością i prostotą montażu. Jego głównym zadaniem jest połączenie dwóch powierzchni, a następnie, poprzez zrywanie i odrzucenie niepotrzebnych elementów (pręcika), zapewnienie trwałego i estetycznego połączenia.

Nity jednostronne z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15983 - inoxa.plNity jednostronne z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15983 - inoxa.pl

Nity jednostronne z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym zrywany ISO 15983

Schmat nitu jednostronnego z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15983 - inoxa.plSchmat nitu jednostronnego z łbem wystającym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15983 - inoxa.pl
d l dk k. max Zakres zacisku Materiał Opakowanie
2,4 4 5 0,55 0,5-2,0 A2 500
2,4 6 5 0,55 2,0-4,0 A2 500
2,4 8 5 0,55 4,0-6,0 A2 500
3 6 6,3 1,3 0,5-3,0 A2/A4 500
3 8 6,3 1,3 3,0-5,0 A2/A4 500
3 10 6,3 1,3 5,0-6,5 A2/A4 500
3 12 6,3 1,3 6,5-8,5 A2/A4 500
3 14 6,3 1,3 8,5-10,5 A2/A4 500
3 16 6,3 1,3 10,5-12,5 A2/A4 500
3,2 6 6,7 1,3 0,5-3,0 A2/A4 500
3,2 8 6,7 1,3 3,0-5,0 A2/A4 500
3,2 10 6,7 1,3 5,0-6,5 A2/A4 500
3,2 12 6,7 1,3 6,5-8,5 A2/A4 500
3,2 14 6,7 1,3 8,5-10,5 A2/A4 500
3,2 16 6,7 1,3 10,5-12,5 A2/A4 500
3,2 18 6,7 1,3 12,0-14,0 A2/A4 500
4 6 8,4 1,7 1,0-2,5 A2/A4 500
4 8 8,4 1,7 2,5-4,5 A2/A4 500
4 10 8,4 1,7 4,5-6,5 A2/A4 500
4 12 8,4 1,7 6,5-8,5 A2/A4 500
4 14 8,4 1,7 8,5-10,0 A2/A4 500
4 16 8,4 1,7 10,0-12,0 A2/A4 500
4 18 8,4 1,7 12,0-14,0 A2/A4 500
4 20 8,4 1,7 14,0-16,0 A2/A4 500
4 25 8,4 1,7 16,0-21,0 A2/A4 500
4,8 6 10,1 2 1,5-2,0 A2/A4 500
4,8 8 10,1 2 2,0-4,0 A2/A4 500
4,8 10 10,1 2 4,0-6,0 A2/A4 500
4,8 12 10,1 2 6,0-8,0 A2/A4 500
4,8 14 10,1 2 8,0-9,5 A2/A4 500
4,8 16 10,1 2 8,0-11,0 A2/A4 500
4,8 18 10,1 2 11,0-13,0 A2/A4 500
4,8 20 10,1 2 13,0-16,0 A2/A4 500
4,8 22 10,1 2 15,0-17,0 A2 500
4,8 24 10,1 2 16,0-18,0 A2/A4 250
4,8 25 10,1 2 16,0-19,0 A2/A4 250
4,8 26 10,1 2 18,0-20,0 A2 250
4,8 30 10,1 2 21,0-25,0 A2/A4 250
4,8 35 10,1 2 25,0-30,0 A2 250
4,8 40 10,1 2 30,0-34,0 A2 250
5 8 10,5 2,1 2,0-4,0 A2/A4 500
5 10 10,5 2,1 4,0-6,0 A2/A4 500
5 12 10,5 2,1 6,0-8,0 A2/A4 500
5 14 10,5 2,1 8,0-9,5 A2/A4 500
5 16 10,5 2,1 8,0-11,0 A2/A4 500
5 18 10,5 2,1 11,0-13,0 A2/A4 500
5 20 10,5 2,1 13,0-16,0 A2/A4 250
5 22 10,5 2,1 15,0-17,0 A2 250
5 24 10,5 2,1 16,0-19,0 A2 250
5 25 10,5 2,1 16,0-19,0 A2/A4 250
5 26 10,5 2,1 18,0-20,0 A2 250
5 30 10,5 2,1 20,0-25,0 A2/A4 250
5 35 10,5 2,1 25,0-30,0 A2 250
5 40 10,5 2,1 30,0-34,0 A2/A4 250
6 8 12 2,5 2,0-4,0 A2 250
6 10 12 2,5 4,0-6,0 A2 250
6 12 12 2,5 6,0-8,0 A2 250
6 14 12 2,5 7,0-9,5 A2 250
6 16 12 2,5 8,0-11,0 A2 250
6 18 12 2,5 9,0-13,0 A2 250
6 20 12 2,5 11,0-15,0 A2 250
6 25 12 2,5 15,0-20,0 A2 250
6 30 12 2,5 20,0-24,0 A2 250
6 35 12 2,5 24,0-29,0 A2 250
6 40 12 2,5 29,0-34,0 A2 250
6,4 10 13 2,6 2,0-4,0 A2 250
6,4 12 13 2,6 4,0-6,0 A2/A4 250
6,4 14 13 2,6 4,8-8,0 A2/A4 250
6,4 16 13 2,6 7,0-10,0 A2 250
6,4 18 13 2,6 9,0-13,0 A2/A4 250
6,4 20 13 2,6 13,0-16,0 A2/A4 250
6,4 22 13 2,6 14,0-17,0 A2 250
6,4 25 13 2,6 15,0-19,0 A2/A4 250
6,4 30 13 2,6 19,0-23,0 A2 250
6,4 35 13 2,6 23,0-28,0 A2 250
6,4 35 13 2,6 28,0-33,0 A2 250

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie.

 

Nity jednostronne z łbem wpuszczanym

Jeżeli potrzebujemy, aby nasze łączenie nie wystawało zanadto ponad powierzchnię, warto rozważyć rodzaje nitów z łbem wpuszczanym w normie ISO 15984. Elementy te umieszczane są
w otworach w taki sposób, że ich główka pozostaje na równi z powierzchnią materiału, zapewniając estetyczne i gładkie wykończenie. 

 

Nity jednostronne z łbem wpuszczanym z rdzeniem ciągniętym zrywanym ISO 15984 - inoxa.plNity jednostronne z łbem wpuszczanym z rdzeniem ciągniętym zrywanym ISO 15984 - inoxa.pl

Nity jednostronne z łbem wpuszczanym z rdzeniem ciągniętym zrywanym ISO 15984

Schemat nitu jednostronnego z łbem wpuszczanym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15984 - inoxa.plSchemat nitu jednostronnego z łbem wpuszczanym z rdzeniem ciągniętym i zrywanym ISO 15984 - inoxa.pl
d l dk k. max Zakres zacisku Materiał Opakowanie
3 6 6,3 1,3 1,5-3,0 A2 500
3 8 6,3 1,3 3,0-5,0 A2 500
3 10 6,3 1,3 5,0-6,5 A2 500
3 12 6,3 1,3 6,5-8,5 A2 500
3,2 6 6,7 1,3 1,5-3,0 A2 500
3,2 8 6,7 1,3 3,0-5,0 A2 500
3,2 10 6,7 1,3 5,0-6,5 A2 500
3,2 12 6,7 1,3 6,5-8,5 A2 500
4 8 8,4 1,7 2,5-4,5 A2 500
4 10 8,4 1,7 4,5-6,5 A2 500
4 12 8,4 1,7 6,5-8,5 A2 500
4 14 8,4 1,7 8,5-10,0 A2 500
4 16 8,4 1,7 10,0-12,0 A2 500
4 18 8,4 1,7 12,0-14,0 A2 500
4 20 8,4 1,7 14,0-16,0 A2 500
4,8 8 10,1 2 2,5-4,0 A2 500
4,8 10 10,1 2 4,0-6,0 A2 500
4,8 12 10,1 2 6,0-8,0 A2 500
4,8 14 10,1 2 7,0-9,0 A2 500
4,8 16 10,1 2 8,0-11,0 A2 500
4,8 18 10,1 2 11,0-13,0 A2 500
4,8 20 10,1 2 13,0-15,0 A2 250
4,8 25 10,1 2 15,0-17,0 A2 250
4,8 30 10,1 2 17,0-19,0 A2 250
5 8 10,5 2,1 2,5-4,0 A2 500
5 10 10,5 2,1 4,0-6,0 A2 500
5 12 10,5 2,1 6,0-8,0 A2 500
5 14 10,5 2,1 7,0-9,0 A2 500
5 16 10,5 2,1 8,0-11,0 A2 500
5 18 10,5 2,1 11,0-13,0 A2 500
5 20 10,5 2,1 13,0-15,0 A2 250
5 25 10,5 2,1 15,0-17,0 A2 250
5 30 10,5 2,1 17,0-19,0 A2 250

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie.

Przed przystąpieniem do nitowania, należy odpowiednio przygotować otwory w obu płaszczyznach, które mają być połączone. Wymiar otworu powinien być większy o ok. 0,1 mm od średnicy nita, a jego średnica powinna wynosić co najmniej tyle, ile grubość łączonych materiałów, ale nie więcej niż trzykrotnie więcej. Zalecany odstęp otworu od krawędzi elementu to nie mniej niż dwie średnice nita.

Po umieszczeniu nitu w otworze można skorzystać z nitownicy ręcznej, pneumatycznej lub hydraulicznej, w zależności od rodzaju nitów i wymagań montażowych. Sam proces nitowania polega na wyciągnięciu pręcika z dużą siłą, co powoduje spęcznienie tulei i zerwanie pręcika w przewężeniu. W rezultacie nit tworzy trwałe połączenie obu elementów – z jednej strony dzięki powstałemu zgrubieniu, a z drugiej własnym łbem.

Zachęcamy do przeczytania: Jak działa nakrętka zrywalna oraz gdzie i dlaczego warto ją stosować?

 

Budowa i zalety stosowania nitonakrętek

W odróżnieniu od zastosowania nitów, których zadaniem jest połączenie dwóch niezależnych płaszczyzn, nitonakrętki służą głównie do łączenia elementów pozbawionych gwintu (np. blachy lub cienkościennego profilu) z tymi, które taki gwint posiadają (np. śruba czy pręt gwintowany).

Nitonakrętka składa się z kołnierza, części cienkościennej niegwintowanej oraz części nagwintowanej, która umożliwia precyzyjne dociągnięcie kołnierza nitonakrętki do powierzchni materiału
i wkręcenie w nią śruby. 

Nitonakrętka cylindryczna z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.plNitonakrętka cylindryczna z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.pl

Nitonakrętka cylindryczna z kołnierzem stożkowym zredukowanym

 

Rodzaje nitonakrętek i ich montaż

Rodzaje nitonakrętek dzielimy na przelotowe, nieprzelotowe oraz szczelne. Ponadto ze względu na rodzaj zastosowanego kołnierza (stożkowy np. art.1021, walcowy np. art. 1025) czy rodzaj otworu dostosowanego pod element, jaki docelowo chcemy umieścić do zamontowanej nitonakrętki (cylindryczny lub sześciokątny). Przy doborze nitonakrętki musimy także wziąć pod uwagę grubość detalu, w jakim chcemy ją zamontować. 

Poniżej przedstawiono tabele wymiarów oraz zakresy zacisków najpopularniejszych nitonakrętek wykonanych ze stali nierdzewnej (A2) oraz kwasoodpornej (A4), które można zamówić na stronie B2B pod adresem www.inoxa.pl

 

Nitonakrętka cylindryczna z kołnierzem stożkowym zredukowanym

Schemat dla nitonakrętki cylindrycznej z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.plSchemat dla nitonakrętki cylindrycznej z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.pl

Nitonakrętka cylindryczna z kołnierzem stożkowym zredukowanym art. 1021

d l1 d2 d3 l2 k Zakres zacisku Materiał Opakowanie
M3 9 4,8 5,8 4,5 0,8 0,5-2,0 A2 250
M4 10 5,9 7 5,2 0,8 0,5-2,5 A2 250
M5 11,5 6,9 8 5,7 0,8 0,5-2,5 A2 250
M6 14 8,9 10 6,5 0,8 0,5-3,0 A2 250
M8 15,5 10,9 12 7,5 0,8 0,5-3,0 A2 250
M10 19,5 12,9 14,5 9 1 0,8-3,5 A2 250
M12 24 15,9 17,6 10 1 1,5-3,5 A2 250

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie.

 

Nitonakrętka przelotowa cylindryczna z kołnierzem stożkowym

Schemat dla nitonakrętki przelotowej cylindrycznej z kołnierzem stożkowym - inoxa.plSchemat dla nitonakrętki przelotowej cylindrycznej z kołnierzem stożkowym - inoxa.pl

Nitonakrętka przelotowa cylindryczna z kołnierzem stożkowym art.1023

d l1 d2 d3 l2 k Zakres zacisku Materiał Opakowanie
M3 9 4,8 8 4,5 1,7 1,5-2,0 A2 250
M4 11,5 5,9 9 5,5 1,7 1,5-3,5 A2 250
M5 13,5 6,9 10 5,8 1,7 1,5-4,0 A2 250
M6 16 8,9 12 7 1,7 1,5-4,5 A2 250
M8 19 10,9 14 8,5 1,7 1,5-4,5 A2 250
M10 21 12,9 16 9 1,7 1,5-4,5 A2 250
M12 24 15,9 18 10 1,7 1,5-4,5 A2 250

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie.

 

Nitonakrętki przelotowe cylindryczne z kołnierzem walcowym

Schemat dla nitonakrętki przelotowej cylindrycznej z kołnierzem walcowym - inoxa.plSchemat dla nitonakrętki przelotowej cylindrycznej z kołnierzem walcowym - inoxa.pl

Nitonakrętki przelotowe cylindryczne z kołnierzem walcowym art.1025

d l1 d2 d3 l2 k Zakres zacisku Materiał Opakowanie
M3 10 4,9 7 4,7 0,9 0,5-2,0 A2 250
M4 10 5,9 9 5,5 1 0,3-3,0 A2 250
M4 11,5 5,9 9 7,5 1 3,4-4,0 A2 250
M5 12 6,9 10 6 1 0,3-3,0 A2 250
M5 15 6,9 0,1 8 1 3,4-4,0 A2 250
M6 14,5 8,9 13 8 15 0,5-3,0 A2 250
M6 16 8,9 13 10 1,5 3,1-4,5 A2 250
M8 16 10,9 16 8,5 1,5 0,5-3,0 A2 250
M8 18,5 10,9 16 11 1,5 3,1-5,5 A2 250
M10 17 12,9 19 10 2 0,5-3,0 A2 250
M10 22 12,9 19 13 2 3,6-6,0 A2 250
M12 23 15,9 23 12 2 1,0-4,0 A2 250

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie.

 

Nitonakrętki przelotowe sześciokątne z kołnierzem stożkowym zredukowanym

Schemat dla nitonakrętki przelotowej sześciokątnej z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.plSchemat dla nitonakrętki przelotowej sześciokątnej z kołnierzem stożkowym zredukowanym - inoxa.pl

Nitonakrętki przelotowe sześciokątne z kołnierzem stożkowym zredukowanym art. 1027

d l1 d2 d3 l2 k e sw Zakres zacisku Materiał Opakowanie
M3 9 5 5,6 4,5 0,35 5,45 5 0,3-1,5 A2 250
M4 12 6 7 6 0,6 6,8 6 0,5-2,5 A2 250
M5 14 7 8 7,5 0,6 7,9 7 0,5-3,0 A2 250
M6 16 8,9 10 6,3 0,6 10 9 0,5-3,0 A2 250
M8 17 10,9 12 6,8 0,6 12,1 11 0,5-3,0 A2 250
M10 20,5 12,9 14 9 0,6 14,7 13 1,0-4,0 A2 250
M12 24 15,9 17,5 9,3 0,6 17,6 16 1,0-4,0 A2 250

sw- wielkość napędu

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie 

 

Nitonakrętki przelotowe sześciokątne z kołnierzem walcowym 

Schemat dla nitonakrętki przelotowej sześciokątnej z kołnierzem walcowym - inoxa.plSchemat dla nitonakrętki przelotowej sześciokątnej z kołnierzem walcowym - inoxa.pl

Nitonakrętki przelotowe sześciokątne z kołnierzem walcowym art.1029

d l1 d2 d3 l2 k e sw Zakres zacisku Materiał Opakowanie
M3 9 4,9 8 4,5 0,75 5,45 5 0,3-1,8 A2 250
M4 11,5 6 9,3 6 1 6,8 6 0,5-2,5 A2 250
M5 13,5 7 10,3 7,5 1 7,9 7 0,5-3,0 A2 250
M6 15,5 9 12,3 8 1,5 10 9 0,5-3,0 A2 250
M8 17,5 11 14,3 8,5 1,5 12,1 11 0,5-3,0 A2 250
M10 22 12,9 16,3 9,7 2 14,7 13 1,0-4,0 A2 250
M12 26 15,9 23 10,5 2 17,6 16 1,0-4,0 A2 250

sw- wielkość napędu

Wymiarowanie podane w mm. Inne wymiary na zapytanie 

Montaż nitonakrętek odbywa się przy pomocy nitownicy. Na samym początku należy wkręcić trzpień od strony kołnierza (dzięki temu kołnierz lepiej się dociągnie do powierzchni materiału), a następnie umieścić nitonakrętkę w otworze i docisnąć kołnierz do materiału. Kolejnym krokiem, jaki należy wykonać podczas prawidłowego montażu nitonakrętek, jest usunięcie jej trzpienia, wykonując ruch powrotny, a następnie jego wykręcenie. Proces ten nazywany jest także spęcznieniem nitonakrętki. Ryflowanie każdej nitonakrętki cylindrycznej, zapewnia stabilność osadzenia wewnątrz otworu.

 

Dlaczego warto stosować nity i nitonakrętki ze stali nierdzewnej i kwasoodpornej

Rodzaje nitów oraz rodzaje nitonakrętek powinny być dobierane i dostosowane do materiału, z jakiego wykonane jest podłoże, w którym będziemy mocować elementy. Duża różnica w składzie chemicznym może powodować powstanie korozji, osłabienie połączenia, a w późniejszej konsekwencji do zerwania łączenia

Poniższa tabela ukazuje rezultat dobrania elementu złącznego z płaszczyzną łączoną z różnych materiałów.

Materiał elementu złącznego   Metal z jakiego wykonane są dwie łączone powierzchnie
Stop miedzi i niklu Stal nierdzewna i kwasoodporna Miedź Stal Aluminium i stopy Kadm Cynk
Stop miedzi i niklu Nie dotyczy Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji
Stal nierdzewna Brak korozji Nie dotyczy Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji
Miedź i mosiądz Korozja Korozja Nie dotyczy Brak korozji Brak korozji Brak korozji Brak korozji
Stal Korozja Korozja Korozja Nie dotyczy Brak korozji Brak korozji Brak korozji
Aluminium i stopy Korozja Korozja Korozja Korozja Nie dotyczy Brak korozji Brak korozji
Kadm Korozja Korozja Korozja Korozja Korozja Nie dotyczy Brak korozji
Cynk Korozja Korozja Korozja Korozja Korozja Korozja Nie dotyczy

 

To, że w wielu w wielu kombinacjach można dowolnie łączyć materiały, nie oznacza, że korozja z czasem się nie pojawi. Najlepszą i najdłuższą ochroną przeciwko rdzewieniu niezmiennie od wielu lat mogą się pochwalić materiały wykonane ze stali nierdzewnej (A2) oraz kwasoodpornej (A4).

Zapraszamy do skorzystania z platformy B2B INOXA, gdzie znajdą Państwo szeroki asortyment nitów i nitonakrętek najwyższej jakości. Jako producent, gwarantujemy solidność i trwałość naszych produktów, które spełniają wszelkie normy i wymagania. Nasze rozwiązania są idealne do różnorodnych zastosowań w wielu branżach. Wybierając INOXA, stawiają Państwo na niezawodność, innowacyjność i profesjonalizm.