Rola nakrętek z wkładkami samohamownymi
Najpopularniejszy rodzaj tworzenia trwałych połączeń śrubowych opiera się na doskonale dobranym zestawie elementów złącznych, który składa się ze śruby, podkładki oraz nakrętki. Poprawny wybór tych komponentów gwarantuje wytrzymałe łączenia na wiele lat, a stosowanie elementów złącznych ze stali nierdzewnej zapewnia trwałe mocowanie nawet w trudnych warunkach atmosferycznych i środowiskowych. Ponadto zapewniają solidne połączenie, które jest odporne na wibracje i drgania.
Jednym z kluczowych aspektów, który może zapewnić dodatkową stabilizację łączenia, nawet w warunkach intensywnej eksploatacji mechanicznej i fizycznej jest zastosowanie odpowiedniej nakrętki. Odpowiedzią na zaspokojenie takich potrzeb są nakrętki samohamowne, często nazywane także nakrętkami samokontrującymi bądź samozabezpieczającymi. Oferują one zwiększoną odporność na nieoczekiwane odkręcania elementów.
W naszym artykule skupimy się na ich budowie, charakterystyce, rodzajach i zastosowaniu. Bez tych rewolucyjnych nakrętek samohamownych, wiele połączeń nie mogłoby dzisiaj powstać.
Nakrętka samohamowna – budowa, ogólna charakterystyka oraz użytkowanie
Nakrętki samohamowne zbudowane są z nakrętki sześciokątnej wyposażonej w specjalną wkładkę wykonaną z tworzywa sztucznego, takiego jak poliamid lub nylon (zdarza się, że nakrętki występują dodatkowo ze specjalną pastą smarowniczą Gleitmo). Wkładka ta ma na celu zmniejszyć tarcie pomiędzy elementami łączonymi oraz zabezpieczyć mocowanie przed odkręcaniem.
Nakrętki samohamowne nie są przeznaczone do wielokrotnego wkręcania i odkręcania, dlatego powinny być używane w miejscach, gdzie nie ma potrzeby częstej ingerencji w sposób połączenia. Warto zaznaczyć, że nakrętki samohamowne wykonane ze stali nierdzewnej gwarantują długotrwałą odporność na korozję. Na przykład, stal nierdzewna typu A2 zapewnia aż 50 lat ochrony przed korozją, a stal kwasoodporna typu A4 dodatkowe 50 lat. Warto więc rozważyć nabycie tego rodzaju nakrętki samohamownej w takim materiale, biorąc pod uwagę również fakt, że nakrętki tego typu nie zostały zaprojektowane z myślą o wielokrotnym odkręcaniu. Nakrętki samohamowne i wiele innych elementów złącznych wykonanych ze stali nierdzewnej A2 oraz A4 (potocznie nazywana stalą kwasoodporną) można nabyć na stronie internetowej www.inoxa.pl.
Zachęcamy również do przeczytania: Stal A2 czy A4? Różnice i podobieństwa
Rodzaje nakrętek samohamownych z wkładkami
Na rynku istnieją różnorodne warianty nakrętek z wkładką z tworzywa sztucznego, zwykle dostosowane do konkretnych zastosowań.
Nakrętka samohamowna w normie DIN 985 / ISO 10511
Zdecydowanie najpopularniejszym modelem nakrętki samohamownej jest nakrętka w normie DIN 985 / ISO 10511.
Nakrętka samohamowna w normie DIN 985
Schemat budowy nakrętki samohamownej w normie DIN 985
Nakrętka samohamowna w normie DIN 982 / ISO 7040
Podobnym, choć trochę mniej popularnym przykładem od wyżej przedstawionej nakrętki samohamownej jest jej wyższa odmiana w normie DIN 982 / ISO 7040. Istotna różnica pomiędzy tego typu nakrętkami samohamownymi, a tymi w normie DIN 985 / ISO 10511 jest ich większa wysokość. Nakrętki te znajdują zastosowanie w sytuacjach, gdzie właśnie ten parametr stanowi kluczową zaletę w porównaniu do bardziej powszechnej odmiany DIN 985/ISO 10511.
Nakrętka wysoka samohamowna w normie DIN 982 / ISO 7040
Schemat budowy nakrętki wysokiej samohamownej w normie DIN 982 / ISO 7040
Nakrętka sześciokątna samohamowna z kołnierzem gładkim lub ząbkowanym w normie DIN 6926
Kolejnym przykładem elementu złącznego posiadającego wkładkę samozabezpieczającą jest nakrętka sześciokątna samohamowna z kołnierzem gładkim lub ząbkowanym w normie DIN 6926, która dzięki wspomnianej wkładce jest alternatywą dla DIN 6923 bardzo popularnej i podobnej do niej (między innymi stosowanej szeroko w branży fotowoltaicznej, budownictwie czy różnych gałęziach przemysłu) nakrętki sześciokątnej z kołnierzem ząbkowanym lub płaskim w normie DIN 6923 / ISO 4161.
Nakrętka samohamowna dzięki swojemu kołnierzowi zapewnia równomierny docisk do powierzchni, dzięki czemu połączenie jest stabilne
i solidne. Trzeba zaznaczyć, że użytkowanie tego elementu złącznego zapewnia też dodatkowo oszczędność czasu i ergonomię przy dużych pracach monterskich, ponieważ nie trzeba stosować już osobnej podkładki. Nakrętka samohamowna w normie DIN 6926, która do wszystkich wymienionych wyżej atutów posiada dodatkowo wkładkę poliamidową lub nylonową, co sprawia, że zamocowanie jest jeszcze bardziej solidne
i niewzruszone na wszelkie drgania, a więc gwarantują bezpieczne połączenie między materiałami nawet w najbardziej wymagających warunkach atmosferycznych czy mechanicznych.
Nakrętka sześciokątna z kołnierzem samo zabezpieczająca DIN 6926 A2 gładka
Nakrętka sześciokątna z kołnierzem samo zabezpieczająca DIN 6926 ząbkowana
Nakrętka samohamowna kołpakowa w normie DIN 986
Ostatnim rodzajem nakrętki samohamownej jest nakrętka kołpakowa w normie DIN 986. Nakrętka ta podobnie jak przykład wcześniej, jest ewolucją podobnej wersji nakrętki, a mianowicie nakrętki kołpakowej w normie DIN 1587. Nakrętki samohamowne tego typu są stosowane wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba zaślepiania elementów złącznych, z którymi są łączone - takim jak pręty w normie DIN 976 czy śruby sześciokątne w normie DIN 933 oraz DIN 931. Obłe zakończenie ma na celu funkcję zabezpieczającą przed końcami śruby, pręta lub innego elementu. Taki kształt nakrętki zapewnia również walory estetyczne, dzięki czemu możemy ukryć fakt zastosowania elementów złącznych dla danej płaszczyzny.
Nakrętka samohamowna kołpakowa DIN 986